Museumtijdschrift zomertip 7: Het raadselachtige, laat achttiende-eeuwse schetsboek van Pieter Ellen

Deze zomer leidt Museumtijdschrift u langs negen minder bekende topstukken uit de Collectie Nederland. Aflevering 7: Dorien Tamis tipt de naïeve achttiende-eeuwse tekenkunst van Pieter Ellen.


Gevestigd in een prachtige zeventiende-eeuwse boerderij heeft  Museum het Sterkenhuis in Bergen (NH) gelukkig nog veel van zijn oorspronkelijke, knusse karakter als plaatselijke oudheidkamer bewaard. Doorgaans zijn er altijd wel een paar van de fascinerende tekeningen van Pieter Ellen tentoongesteld. 




Krap zestig tekeningen maakte Ellen tussen 1705 en 1780, in een naïeve, ongeschoolde hand. Vanwege de gekalligrafeerde teksten wordt verondersteld dat Ellen een schoolmeester was, verder is er helemaal niets over hem bekend. Dat maakt de zonderlinge details in zijn werk; een reuzenzon, gestippelde koeien, poepende muzikanten, schaatsers op de Dam voor het Amsterdamse stadhuis, en gekke geblokte bebouwing rond de Toren van Babel alleen maar intrigerender. 

Deze tekst werd oorspronkelijk gepubliceerd op de website van Museumtijdschrift

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Beeld-alliteratie: satijn

Afbeelding
Opzettelijk of niet, soms rijmen kunstwerken zo mooi dat je het beeld-alliteratie zou moeten noemen. In de zeventiende eeuw gold het weergeven van de plooien en lichtreflecties van een glanzende satijnen jurk als tour-de-force . Gerard ter Borch was er een meester in. Gerard ter Borch, de vaderlijke vermaning. Amsterdam, Rijksmuseum De hofschilder van het belle epoque , John Singer Sargent, ging voor de overtreffende trap in zijn portret van de dames Wyndham uit 1899: gehuld in een golvende zee van satijn hebben de drie gezusters zich bevallig over de sofa gedrapeerd.  John Singer Sargent, de gezusters Wyndham. New York, Metropolitan Museum De fotograaf Horst P. Horst maakte in 1950 een beeldrijm van een model in een satijnen jurk van Balmain, staand voor het portret van de gezusters Wyndham Horst P. Horst voor Vogue, 1950. Model in jurk van Balmain
Meer lezen

De dagelijkse tobberijen: Moerasmaffia

Afbeelding
Plaatselijke achterklap wil dat het middelpunt van de Alkmaarse kruimelcriminaliteit zich langs de Hoornse vaart bevindt. Rond de betreffende boten, niet eens echte woonboten maar verloederde plezierjachten, is het dag en nacht bedrijvig. Illegale roesmiddelen, zelfgestookte Viagra en een heel scala van-de-vrachtwagen-gevallen waren; ik kan me maar al te goed voorstellen dat het hier van eigenaar wisselt. Molens langs de Hoornse Vaart Uit misdaadseries en detectiveromans is mij bekend dat Amerikaanse gangsta's hun verdiensten investeren in bling en enorme, benzineslurpende suv's met getinte ramen en state of the art geluidsinstallaties. De Russische georganiseerde misdaad schijnt een voorkeur te hebben om hun Dom Pérignon rosé 1959 uit de Louboutin-pumps van hun minnaressen te drinken, gezeten onder kroonluchters van flonkerend zalmroze kristal. Dus toen er op een dag allerhande bouwmaterialen aan de kade werden afgeleverd ging mijn verbeelding volledig met me aa
Meer lezen

Mediepad I: werkvermijdende activiteiten en verluchte manuscripten

Afbeelding
Eén van mijn favoriete werkvermijdende activiteiten is het verzinnen van bijschriften voor illuminaties uit middeleeuwse handschriften, om die vervolgens op Facebook te posten. Als handvat voor de éénregelige tekst gebruik ik enige variant van ‘ in de middeleeuwen ’, en dan zoiets als ‘ hadden zelfs konijnen een mobiele telefoon ’ of ‘ zeiden eenden ook reeds kwek, zij het met een deftige q. ’ Geen hoogdravende bezigheid, maar wel een genoeglijke. Gorleston Psalter, Engeland 14 de eeuw British Library, Additional 49622, fol. 107v Gorleston Psalter, Engeland 14 de eeuw British Library, Additional 49622, fol. 190 Want middeleeuwse handschriften zijn de moeite van het bekijken meer dan waard: mooi, verfrissend en levendig en in de marges vol verrassingen als smileys en teletubbies. Nu zou ik graag en met een uitgestreken gezicht beweren dat ik voor de afbeeldingen uitputtend onderzoek verricht in de online handschriftencollecties van gerenomm
Meer lezen